YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2017/4676,
KARAR NO: 2017/10224,KARAR
TARİHİ: 5.7.2017 İlamında;
“BONODAKİ KEŞİDE-TANZİM TARİHİNİN VADE TARİHİ BÖLÜMÜNE YAZILIP, TEDİYE TARİHİNE DE FARKLI BİR TARİH YAZILIRSA KAMBİYO NİTELİĞİNİ KAYBETMEZ.”
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının bozulmasını mutazammın 23.02.2017 tarih, 2016/9666 E. – 2017/2583 K. sayılı Daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkikinin alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi… Tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR: Sair karar düzeltme itirazları yerinde değil ise de; Dairemizce takibe dayanak senette çift vade bulunduğundan İİK’nun 170/a gereği takibin iptaline karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile mahkeme kararının resen bozulduğu, alacaklı tarafından karar düzeltme yoluna başvurulduğu görülmektedir.
Takip konusu edilen bonoda tanzim tarihi 01.01.2005, vade tarihi ise senet metninde Bir Ocak İkibinonbir olarak yazılmıştır. Bononun üst kısmında vade tarihi 01.01.2005, tediye tarihi 01.01.2011 olarak gösterilmiştir. TANZİM TARİHİNİN BU ŞEKİLDE VADE TARİHİ BÖLÜMÜNDE TEKRAR EDİLMİŞ OLMASI, SENET METNİNDEKİ VADE TARİHİ VE TEDİYE TARİHİ DİKKATE ALINDIĞINDA İKİNCİ BİR VADE TARİHİ OLARAK KABUL EDİLEMEYECEĞİNDEN, TAKİBE KONU BONONUN KAMBİYO SENEDİ OLMA VASFINI ETKİLEMEZ. (DAİREMİZİN 24.04.2003 T. 05/07/20172003/6584 E.- 9218 K., 09.03.2004 TARİH, 2004/135E- 5372K. VE HGK 07.03.1990 GÜN VE1989/12-681 E.-1990/154 K.) O HALDE, TAKİP DAYANAĞI SENET BONO VASFINDA OLDUĞUNDAN MAHKEME KARARININ ONANMASI GEREKİRKEN, RESEN BOZULDUĞU ANLAŞILMAKLA, alacaklının karar düzeltme isteminin kısmen kabulü gerekmiştir.”
- YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 1989/12-681,K. 1990/154,T. 7.3.1990 İlamında;”…
BONODA İKİ VADE OLMASI ( Vade Sütununda Tanzim Tarihinin Yer Alması )
BONODA TANZİM TARİHİ (Vade Sütununda Tekrar Gösterilmesi) 2004/m.170 6762/m.615
ÖZET: Olayda tanzim tarihi hululü vade tarihi yanında ayrıca yer alan vade sütununda gösterilmiş olması mükerrer vade tarihi değil, senet tanzim tarihinin tekrarı olarak anlaşıldığından senet bono vasfına sayılır.
KARAR: Takip Konusu emre muharrer senedin tanzim tarihinin 22.11.1982 olduğu tartışmasızdır. Senet metninde vade ve hululü vade başlıkları altında 22.11.1982 ve 15.12.1988 tarihleri yazılmıştır. Gerçekten TTK. nun 615. maddesinin son fıkrasında birden fazla vade taşıyan bu tür senetlerin emre muharrer senet sayılamayacağı hükme bağlanmıştır. NE VAR Kİ TAKİP DAYANAĞI SENET METNİNDE VADE OLARAK YAZI İLE HULULÜ VADE TARİHİNDE GÖSTERİLEN 15.12.1982 TARİHİ YAZILMIŞTIR. SENEDİN TANZİM TARİHİNİN VADE TARİHİ OLAMAYACAĞI DA KUŞKUSUZDUR. OLAYDA TARTIŞMASIZ OLAN 22.11.1982 TANZİM TARİHİ HULULÜ VADE TARİHİ YANINDA AYRICA YER ALAN VADE SÜTUNUNDA GÖSTERİLMİŞ OLMASI MÜKERRER VADE TARİHİ DEĞİL, SENET TANZİM TARİHİNİN TEKRARI OLDUĞU DURAKSANMAYACAK BİÇİMDE ANLAŞILMAKTADIR. BU İTİBARLA MERCİ HAKİMLİĞİNCE TAKİP DAYANAĞI SENEDİN BONO VASFINDA BULUNDUĞUNA İLİŞKİN DİRENMESİ YERİNDEDİR.”
- YARGITAY 12.Hukuk Dairesi Esas: 2014/ 25102 Karar: 2014 / 31037 Karar Tarihi: 22.12.2014 İlamında;”…
ÖZET: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 778/1-b maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı yasanın 703/2. maddesine aykırı olarak çift vadeli düzenlenen senetlerin, bono vasfında sayılamayacağı düzenlenmiştir. Ancak tanzim tarihinin vade tarihinde tekrarı çift vade anlamına gelmez. Aksinin kabulü aşırı şekilcilik olup hak kaybına neden olur. O halde, mahkemece borçlunun imzaya ve borca itirazları ile sair şikâyetlerinin incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir.
Takip dayanağı bononun incelenmesinde; tanzim tarihinin 01.01.2012, ödeme tarihinin ise 01.01.2013 tarihi iken 16.09.2013 tarihi olarak değiştirilmiş olduğu ve yapılan bu değişikliğe ilişkin paraf imzasının bulunduğu, yine bononun üst kısmında vade tarihi olarak 01.01.2012 tarihinin bulunduğu anlaşılmaktadır. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 778/1-b maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı yasanın 703/2. maddesine aykırı olarak çift vadeli düzenlenen senetlerin, bono vasfında sayılamayacağı düzenlenmiştir. Ancak tanzim tarihinin vade tarihinde tekrarı çift vade anlamına gelmez. Aksinin kabulü aşırı şekilcilik olup hak kaybına neden olur.”
- Yargıtay 12. Hukuk Dairesi NUMARASI : 2009/19965 E. -2010/1007 K.,TARİHİ : 18/06/2009 İlamında ;”…Somut olayda, takip dayanağı senedin vade ve tanzim tarihinin 30/10/2007 olduğu görülmektedir. Yukarıda da açıklandığı üzere vadenin, tanzim tarihinden önce olması halinde kambiyo vasfı etkilenecektir. Ancak, her iki tarihin aynı olması bono niteliğini etkilemez. Bu durumda, mahkemece, şikâyetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü isabetsizdir…”
- YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ E. 2007/6101,K. 2007/9073,T. 4.5.2007 İlamında;”…
TANZİM TARİHİNİN TEKRAR EDİLMİŞ OLMASI ( 2. Bir Vade Tarihi Olarak Kabul Edilemeyeceği – Bononun Üst Bölümünde Vadenin Tediye Tarihi Bölümüne Yazılmış Olması İse Yazım Sırasındaki Düzensizlikten Kaynaklandığı )
ÖZET: Tanzim tarihinin tekrar edilmiş olması 2. bir vade tarihi olarak kabul edilemez. Bononun üst bölümünde vadenin, tediye tarihi bölümüne yazılmış olması ise yazım sırasındaki düzensizlikten kaynaklanmakta olup dayanak belgenin yukarıda açıklanan niteliğini etkilemez. Aksinin kabulü aşırı şekilcilik olup, hak kaybına neden olur. Mahkeme kararının gerekçesinde yer alan Yargıtay Kararı, somut olaya uygun bulunmamaktadır.
KARAR: Takip dayanağı bononun üst bölümünde ve “tediye tarihi” olarak gösterilen kısımda 10.10.2003 tarihi yazılmış ve aynı tarih bono metninde yazı ile vadeyi gösteren bölümde de belirtilerek vadenin 10 Ekim 2003 olduğu taraflarca kararlaştırılmıştır.
Tanzim tarihinin bononun alt bölümünde 10.10.2002 olarak ifade edilmesinden sonra, bu tarihin ayrıca bononun üst kısmında “vade” bölümünde tekrar edildiği görülmektedir. Tanzim tarihinin bu şekilde tekrar edilmiş olması 2. bir vade tarihi olarak kabul edilemez. Bononun üst bölümünde vadenin, tediye tarihi bölümüne yazılmış olması ise yazım sırasındaki düzensizlikten kaynaklanmakta olup dayanak belgenin yukarıda açıklanan niteliğini etkilemez. Aksinin kabulü aşırı şekilcilik olup, hak kaybına neden olur. Mahkeme kararının gerekçesinde yer alan Yargıtay Kararı, somut olaya uygun bulunmamaktadır. O halde borçlunun itiraz nedenleri incelenip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
- YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ E. 2005/17619,K. 2005/17739,T. 22.9.2005 İlamında;
BONODAKİ VADE TARİHİ ( Usulünce Yazılmış Bonodaki Tanzim Tarihinin “Tediye
ÖZET: Takip dayanağı bonoda tanzim tarihi usulüne uygun yazıldıktan sonra bu tarih ayrıca bononun üst kısmında yer alan “tediye tarihi” kısmına tekrar yazılmıştır. Tanzim tarihinin bu şekilde tediye bölümüne ikinci kez yazılmış olması, ikinci bir vade tarihi olarak kabul edilemeyeceği için bono vasfına etki etmez. İhtilaf konusu senet bono vasfında olmasına rağmen yazılı gerekçe ile takibin iptaline karar verilmesi isabetsizdir.”
- YARGITAY 15. HUKUK DAİRESİ E. 2003/1367,K. 2003/4460,T. 1.10.2003 İlamında;”…
TANZİM TARİHİ ( Tanzim Tarihi İle Vade Tarihinin Aynı Olmasının Senedin Bono Olma Vasfını Etkilememesi )…Bononun tanzim ve vade tarihlerinin de aynı olması bono niteliğini kaybettirmez. Yanlar arasında uyuşmazlık konusu olan senet, TTK. nun 688.maddesinde öngörülen zorunlu unsurları içerdiğinden, hukuksal niteliğince kambiyo senetlerinden sayılan “bono”dur.”
